"SEZEN AKSU SÖYLÜYOR" (1989)
"Blog"da bugüne dek "Sen Ağlama" ve "Gülümse" albümlerini enine boyuna masaya yatırdık. Bu defa sırada bir başka efsane albüm; "Sezen Aksu Söylüyor" var.
1989 yılının Temmuz ayında, Fono Müzik etiketiyle önce kaset formatında yayımlanan bu albümün CD baskısı ise ancak 1990 yılı Mayıs ayında rafa çıkabildi. Büyük bir satış rakamı yakalayan "Sezen Aksu'88" albümün üzerinden bir yıla yakın bir zaman geçmişti ve herkes merakla Sezen ve Onno cephesinden gelecek yeni şarkıları bekliyordu.
Albümün açılışında yer alan "Bırak Beni", daha önce çok ses getirmiş olan "Git"in formülünü bire bir tekrar eden bir şarkıydı. Hem "git, bırak" diyen, hem de "gitme, seviyorum" diyen kararsız aşık kadının ağzından yazılmış sözler Sezen Aksu'ya, yine "Git"dekine çok benzer yaylı partisyonlarıyla yürüyen düzenleme ve beste ise Onno Tunç'a aitti.
"Şinanay"ı Onno Tunç, Melih Cevdet Anday'ın şiirinden bestelemiş, bestelerken şu bildik "Niksar'ın Fidanları" türküsünün nakaratından da "yavrum" kelimesini (şiirin orijinalinde olmadığı halde) ödünç alarak, epeyce eğlenceli bir şarkı ortaya çıkarmıştı. Nitekim çok tutulacak ve ortalık uzunca bir süre "Şinanay da yavrum şina şina nay" diye inleyecekti.
"Şinanay"ı Onno Tunç, Melih Cevdet Anday'ın şiirinden bestelemiş, bestelerken şu bildik "Niksar'ın Fidanları" türküsünün nakaratından da "yavrum" kelimesini (şiirin orijinalinde olmadığı halde) ödünç alarak, epeyce eğlenceli bir şarkı ortaya çıkarmıştı. Nitekim çok tutulacak ve ortalık uzunca bir süre "Şinanay da yavrum şina şina nay" diye inleyecekti.
Şarkının Ulusal Radyo ve Televizyon tarafından, Samim Değer'in yönetiminde çekilen klibi ilk kez, o günlerde Ulusal Radyo ve Televizyon'un TRT için hazırladığı "Bir Başka Gece" adlı programda yayımlanmıştı.
Albüm çalışmaları esnasında "Şinanay" şiirini Sezen'in o günlerde çevresinde bulunan başka besteciler de çalışmış, ancak Onno Tunç'un bestesinde karar kılınmıştı. Ne var ki Fuat Güner yıllarca, Onno'nun bu besteyi yaparken, kendi bestesinden esinlendiğini düşündü ve bu düşüncesini jüri üyeliği yaptığı bir televizyon programında birden bire açıkladı. O gece canlı yayına Sezen Aksu bağlandı, Fuat Güner'e sitem dolu sözler söyleyip bu iddayı reddetti. Sezen'in 2008 tarihli "Deniz Yıldızı" albümünde yer alan "Yol Arkadaşım" şarkını bu olay üzerine, Fuat Güner'e hitaben yazdığı biliniyor.
1990 yılında yayımlanan üç farklı albümde, "Şinanay" üç farklı şekilde seslendirildi. Semiha Yankı günün popüler arabesk şarkılarını seslendirdiği "Ben Sana Mecburum" adlı albümünde "Şinanay"a da yer vermişti.
Şarkıyı seslendirenlerden biri de 1990 yılında ilk albümünü yayımlayan Aylin Livaneli oldu. Albümün tamamı İngilizce idi ve dolayısıyla "Şinanay" da Aylin'in yazdığı sözlerle "Oriental Girl" olarak İngilizceye dönüşmüştü. Şarkının bu versiyonu orijinalinden bir hayli farklıydı.
Aynı yıl "Şinanay"ın yer aldığı albümlerden biri de "Ayşegül'ün Doğum Günü" adlı çocuk şarkıları albümü oldu. O günlerde sadece kaset formatında yayımlanan ve 2001 yılında CD formatında tekrar basılan bu albümde, "Şinanay"ı, albümün müzik direktörlüğünü yapan aranjör ve besteci Oğuz Abadan'ın kızı Ayşegül Abadan seslendiriyordu.
2007 yılında yayımlanan "Onno Tunç Şarkıları" adlı saygı albümünde, şarkının sadece nakarat bölümlerini kullanarak, kendi yazdığı "rap" bölümlerle birleştiren Ceza, "Şinanay"a bambaşka bir yorum getirdi.
Albümün üçüncü şarkısı "Gidiyorum"un söz ve müziği Sezen Aksu'ya aitti ve düzenlemesi Atilla Özdemiroğlu tarafından yapılmıştı.
Aynı yıl şarkıyı albümüne alanlardan biri de Sinan Özen'di. "Gidiyorum", Özen'in "Kar Tanesi" adlı albümünde yayımlandı.
"Gidiyorum", Pop Star Alaturka yarışmasının ilk sezonunda yarışan Hazan Medetoğlu tarafından yarışma esnasında seslendirilip çok alkış alınca, 2006 yılında yarışmanın adıyla yayımlanan albümde de kullanıldı. Albümdeki kayıt, yarışma esnasında gerçekleştirilmiş canlı performans kaydıydı. Sözleri Aysel Gürel, bestesi Onno Tunç imzası taşıyan "Son Bakış", ilk dinleyişte kulağa bir aşk şarkısı gibi tınlasa da, aslında satır aralarında hazin bir öykü saklıyordu. Bu öykü o günlerde açıkça hiç dile getirilmedi, konuşulmadı, ancak şarkının sözlerinde anlatılanlar sonradan ortaya çıktı.
Aysel Gürel'in bu şarkı sözlerini yazmasına sebep olan fotoğraf buydu.
Albümün beşinci şarkısı bir "cover"dı. Selim İleri'nin "Yıllar Sonra" adlı şiirini besteleyen Hümeyra, bu şarkıyı 1988 yılında yayımlanan albümünde seslendirmişti.
Sezen Aksu, Hümeyra'nın sesinden çok sevdiği "Yıllar Sonra"yı kendisi de seslendirmek istemiş ve bu albüme dahil etmişti.
Sezen Aksu bu albümde ilk kez bir de Bülent Ortaçgil şarkısına yer verdi ve Ortaçgil'in henüz albüm yapmadığı, ancak konserlerinde seslendirdiği "Beni Kategorize Etme"yi seslendirdi.
Bülent Ortaçgil, sözü ve müziği kendisine ait bu hicivli şarkıyı, 1990 yılında yayımlanan "Oyuna Devam" adlı albümünde seslendirdi. O albümün düzenlemeleri de Onno Tunç tarafından yapılmıştı.
"Beni Kategorize Etme", Bülent Ortaçgil'in 1999 yılında yayımlanan ve eski şarkılarını yeniden seslendirdiği "Eski Defterler" adlı albümünde de yer aldı.
Şarkıyı 2005 yılında bu defa Zuhal Olcay seslendirdi ve bu versiyon, Olcay'ın "Başucu Şarkıları 2" adlı albümünde yayımlandı.
"Beni Kategorize Etme"yi 2008 yılında Hepsi grubu seslendirdi. Grubun üç kişiye inmeden önce yaptığı son albüm olan "Şaka"da yer alan bu versiyon, sonradan yazılmış "rap" bölümler de içeriyordu.
Albümde en çok ilgi gören ve dillere düşen şarkılar biri de hiç kuşkusuz "Belalım" olacaktı. Albümün kaset baskısında "Belalım"ın söz yazarı "Zülfü Livaneli", bestecisi Ferhat Livaneli olarak gözüküyordu. Ancak bu hata CD baskısında düzeltilecek ve CD kartonetinde "Söz: Sezen Aksu-Zülfü Livaneli", "Beste: Zülfü Livaneli" yazacaktı (ki doğrusu da buydu.)
Şarkının aranjörü konusundaki bilgiler de kaset ve CD baskılarında farklı farklıydı ancak bu defa hata yoktu. Çünkü kaset ve CD baskılarında "Belalım"ın farklı düzenlemeleri kullanılmıştı.
Kaset baskısındaki düzenleme Turhan Yükseler tarafından yapılmıştı ve televizyon için çekilen klipte de bu versiyon kullanılmıştı.
CD baskısındaki düzenleme ise Onno Tunç ve Atilla Özdemiroğlu'nun ortak imzasını taşıyordu.
Bülent Ersoy'un o günlerdeki yegane rakibi Zeki Müren ise şarkıyı 1990 yılında yayımlanan "Dilek Çeşmesi" adlı albümünde seslendirdi.
1990 yılında şarkıya albümünde yer veren bir başka isim de Kamuran Akkor olacaktı. Kamuran Akkor'un "Gurbet Yolcusu" adlı albümünde şarkının epeyce arabesk bir yorumu yer alıyordu.
1994 yılında Sezen Aksu'nun Almanya'da yayımlanan "Sude" adlı "maxi-single"ında, "Belalım"ın yarı Türkçe, yarı Almanca bir versiyonu da yer alacak ve şarkının bu versiyonunu Sezen Aksu, Almanların ünlü şarkıcısı Udo Lindenberg ile birlikte seslendirecekti. Bu kayıt Türkiye'de yayımlanmadı.
İki binli yılların hemen başında televizyon dünyasında fırtınalar estiren ve bir çok bakımdan kendisinden sonra gelecek televizyon dizilerine emsal teşkil eden "Asmalı Konak"ın, sinema filmi versiyonu 2003 yılında gösterime girdi. Filmin "soundtrack" albümünde "Belalım"ın Özcan Deniz tarafından seslendirilmiş iki farklı versiyonu bulunuyordu. Albümde yer alan ikinci versiyon, "Sezen Aksu Söylüyor" albümünün kaset baskısında yer alan Turhan Yükseler düzenlemesi esas alınarak yapılmıştı.
Şarkının 7 dakikalık asıl düzenlemesi ise Özcan Deniz'in "a capella"sı ile başlıyordu.
Bestecisi Zülfü Livaneli, "Belalım"a yıllar boyunca konserlerinde yer verdi ancak şarkı sözlerindeki "kadın ağzı" nedeniyle olsa gerek, vokalistlerine söyletmeyi tercih etti. 2007 yılında yayımlanan ve Livaneli'nin konser kayıtlarından derlenen "live" albümü "Efsane Konserler"de şarkının Sevingül Bahadır tarafından seslendirilmiş bir kaydı yer aldı.
"Belalım"ı 2010 yılında bu defa Müslüm Gürses seslendirdi ve şarkının bu versiyonu, Gürses'in "Yalan Dünya" adı verilmiş albümünde yer aldı.
Dikkatli dinlenilmedikçe fark edilmeyecek bu ayrıntıya karşın, kaset versiyonunda şarkının ikinci tekrarında B bölümü yinelenirken, CD versiyonunda yinelenmeden nakarata geçiliyordu ki bu da her iki versiyon arasında yaklaşık 10 saniyelik bir fark yaratmıştı.
"İstanbul Hatırası", Fatih Akın'ın 2005 yılında çektiği müzikli İstanbul belgeseli "Crossing The Bridge"de yine Sezen Aksu'nun yorumuyla yer alıyordu ancak bu kayıt orijinal değildi; Sezen Aksu şarkıyı bu film için yeniden seslendirmişti. Filmin "Soundtrack"inde yer alan şarkı, Türkiye'deki gösterimde aynı zamanda filmin adı olarak da kullanıldı.
Sözleri Zülfü Livaneli'ye, bestesi Ferhat Livaneli'ye ait bu şarkıyı Sezen Aksu albümde Atilla Özdemiroğlu'nun düzenlemesiyle seslendirdi.
"Zor Yıllar"ın Kibariye versiyonu ise şarkıcının 1991 yılında yayımlanan "Aşkın Sesi" adlı albümünde yer aldı.
Albümün son şarkısı Orhan Atasoy ve Istvan Leel Ossy'nin birlikte yazdığı ve düzenlemesini yaptığı "Gamsız"dı.
"Gamsız"ın İngilizce versiyonu Aylin Livaneli'nin 1990 yılında yayımlanan "Don't Go" adlı albümünde yer alıyordu ve "Desert Nights" adını taşıyordu.
"Gamsız", Orhan Atasoy'un 2009 yılında yayımlanan "1980-2001" adı verilmiş albümünde, bestecisinin yorumuyla yer aldı.
2010 yılında bu defa rock grubu Gece tarafından yeniden seslendirilen "Gamsız"ın bu versiyonu dijital "single" olarak yayımlandı. Şarkı, Gece'nin 2011 yılında piyasaya sürülen "Ben Öldüm" adlı albümlerinde de yer aldı.
Her bir şarkısı hatırlarda kalmış, bir çok şarkısı, bir çok kereler yeniden seslendirilmiş bir başka efsane albümü daha hem konuştuk, hem de dinledik. Daha konuşulacak ve dinlenilecek çok albüm var. Takipte kalın!
TEMMUZ 2011
2.webp)
Sezen'nin album analizleri çok güzel, sezenin official sitesinde listeye girmemiş bir sürü covermış meğerse. Sezen'nin albumleri bitince Ajda coverlarını içeren bir dosya da çok güzel olur kanımca.
YanıtlaSil